W przypadku odczuwalnego osłabienia organizmu, a zwłaszcza w sezonie zimowym, wiele osób szuka odpowiedzi na pytanie: Jak wzmocnić odporność? Czy odporność organizmu człowieka może uchronić go przed zakażeniem?
Jak wzmocnić odporność przeciwzakaźną? Odpowiedź immunologiczna organizmu.
Reakcje obronne organizmu nazywane są odpowiedzią immunologiczną. Rozwija się ona jednak dopiero po kontakcie z antygenami wirusa.
Zanim wirus wniknie do organizmu człowieka, liczba komórek układu odpornościowego we krwi jest niewystarczająca i nie są one gotowe do obrony 1. Przebycie zakażenia pobudza organizm do wytworzenia przeciwciał – w ten sposób organizm zyskuje w sposób naturalny tzw. odporność swoistą.
Organizm można też pobudzić do wytworzenia przeciwciał w sposób sztuczny – poprzez podanie szczepionki. Szczepionki są aktualnie jedyną skuteczną metodą zapobiegania chorobom zakaźnym i metodą na wzmocnienie odporności przeciwzakaźnej.
Ważne też jest przestrzeganie wszelkich zasad bezpieczeństwa i higieny. Należą do nich między innymi unikanie kontaktu z innymi osobami, które mogą być potencjalnie zakażone, bardzo dokładne mycie rąk, dbanie o higienę miejsc, w których przygotowywane są posiłki1.
Według immunologów z instytutu PAN, ważne też jest, aby nie dopuścić do osłabienia funkcjonowania układu odpornościowego, co szczegółowo omówiono poniżej.
Jak nie osłabiać działania układu odpornościowego?
Istnieją proste i praktyczne sposoby, aby nie osłabiać samego działania układu odpornościowego. Jakie czynniki osłabiają funkcjonowanie układu odpornościowego? Czego unikać?
Czy sen może wzmocnić odporność?
Sam sen nie wzmacnia odporności, jednak przewlekły niedobór snu osłabia działanie układu odpornościowego 1. Również w badaniach laboratoryjnych składu krwi potwierdzono, że brak snu negatywnie wpływa na układ odpornościowy 2 .
Aby zadbać o dobrą jakość snu:
- Staraj się spać 8 godzin każdej nocy
- Śpij w całkowicie zaciemnionym pokoju
- Unikaj niebieskiego światła przed snem, tj. światło LED, światło ekranu telewizora czy monitora komputerowego
- Przewietrz pokój przed snem
- Unikaj ciężkostrawnego, obfitego posiłku przed snem
- Unikaj wszelkich używek kilka godzin przed snem, w tym kofeiny i cukru
- W przypadku zaburzeń snu np. w związku ze zmianą stref czasowych, u pracowników zmianowych, stosowana jest obecnie Melatonina, dostępna m.in. w tabletkach lub wziewnie przez dyfuzor melatoniny. Melatonina w organizmie jest hormonem wytwarzanym przez szyszynkę prawie wyłącznie w ciemności. Odpowiada ona za regulację rytmu snu i czuwania.
Czy witaminy mogą wzmocnić odporność?
Nieprawidłowe odżywianie ma wpływ na osłabienie funkcjonowania układu odpornościowego. Groźne jest zwłaszcza niedożywienie, awitaminoza, ale również otyłość. 1
Zła dieta często jest powodowana intensywnym trybem życia lub niezdrowymi preferencjami żywieniowymi, a czasem nieodpowiednim selekcjonowaniem składników odżywczych. Może ona spowodować niedobory w organizmie: witamin, mikroelementów, kwasów omega-3, substancji bioaktywnych, a tym samym potrzebę suplementacji oraz uregulowania nawyków żywieniowych.
Suplementacja powinna być dobrana bardzo indywidualnie, ponieważ popularne preparaty wieloskładnikowe nie uwzględniają indywidualnych niedoborów naszego organizmu. Aby określić niedobory powyższych składników w organizmie, najlepiej wykonać badanie krwi na poziom witamin i mikroelementów. Jeżeli aktualnie nie możemy zrobić takich badań, można dobrać suplementację na podstawie szczegółowej ankiety medycznej, która bierze pod uwagę m.in. stan zdrowia i symptomy, wskazujące na ewentualne niedobory.
Aktualnie w Polsce takie usługi indywidualnego przygotowywania, mieszania suplementów dla potrzeb własnych, świadczy jedno laboratorium – Sundose. Przy czym minimalne zamówienie to mieszanka przygotowana na 30 dni. W sytuacji zaobserwowania / zdiagnozowania zmian w naszym organizmie lub np. ciąży w przypadku kobiet, można dobrać zupełnie inny skład suplementacji na kolejny okres.
To bardzo nowatorskie podejście do uzupełniania braków w organizmie. Tak przygotowana suplementacja uwzględnia nie tylko witaminy i minerały, może zawierać też kwasy omega-3, substancje bioaktywne i probiotyki (w zależności od indywidualnych potrzeb organizmu) i jest ona bardzo skuteczna dla uzupełniania niedoborów, czy awitaminozy.
Na zdjęciu mój zestaw suplementacji z Sundose.
Przy zamówieniu dostałam KOD RABATOWY: fitblogerka, z którego również możecie skorzystać – otrzymacie 5 dni suplementacji gratis przy pierwszym zamówieniu (16% znizki).
Czy można wzmocnić odporność poprzez wysiłek fizyczny?
Brak wysiłku fizycznego może doprowadzić do osłabienia układu odpornościowego 1. Ćwiczenia poprawiają krążenie krwi, tym samym zdrowie serca, a także pomagają zrzucić masę ciała. Aby pobudzić krążenie krwi, wystarczą nawet umiarkowane ćwiczenia, wykonywane w domu. Trening nie musi być bardzo skomplikowany, pozytywny wpływ będą miały nawet proste ćwiczenia takie jak kilkuminutowy marsz w miejscu, marsz z unoszeniem kolan, kilka skłonów. Warto o tym pamiętać zwłaszcza w przypadku popularnej teraz pracy w domu – „home office”. Przed treningiem warto przewietrzyć pomieszczenie, co dodatkowo pomoże dotlenić organizm.
Czy używki osłabiają układ odpornościowy?
Używki zdecydowanie osłabiają układ odpornościowy. Niebezpieczne jest nadmierne i długotrwałe spożywanie alkoholu, palenie papierosów oraz przyjmowanie narkotyków 1. Palenie tytoniu negatywnie wpływa na zdrowie układu krwionośnego, zwiększa ryzyko chorób serca i wszelkich chorób układu oddechowego.
Podsumowując, należy podkreślić, że na rozwój odporności przeciwzakaźnej ma wpływ jedynie kontakt z antygenami wirusa. Kontakt ten może nastąpić w sposób naturalny bądź sztuczny, w przypadku chorób wirusowych, dla których zostały opracowane szczepionki.
Należy jednak uregulować wszelkie czynniki osłabiające nasz układ odpornościowy tj. zła jakość snu, nieprawidłowe odżywianie, awitaminoza, brak ruchu czy stosowanie używek.
Bibliografia:
- Prof. dr hab. n. med. D. Nowis, prof. dr hab. n. med. J. Gołąb, Koronawirus: zalecenia immunologów – materiały prasowe, Polska Akademia Nauk, 2020, https://informacje.pan.pl/index.php/informacje/materialy-dla-prasy/2909-koronawirus-zalecenia-immunologow (03.2020)
- K. Ackermann, V.L. Revell, O. Lao, E.J. Rombouts, D.J. Skene, M. Kayser, Diurnal rhythms in blood cell populations and the effect of acute sleep deprivation in healthy young men. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22754039 (03.2020)
